A1^r

A1^v
Eximio D'omino' Ioanni Ecco Metaphisice theolo-
giae¹ assertori et magistro nostro. Andreas -
Carolstadius S'alutem' et resipiscen-
tiam in domino.

Nisi Sanctissimum in Christo patrem et dominum, Dominum Leonem di-
vina providentia Papam .X.^a2 ac Christi sanctam Ecclesiam. amarem, vene-
rarer, suspicerem, crassulam et rusticam tuam impudentiam invictissime
disputator, hac responsione non dignarer.³ Quocirca eatenus tibi
respondisse velim, quatenus pernoscas me Pontificii nominis
studiosiss'imum'⁴, simul atque dominici corporis, sanguine Iesu precio-
sissimo redempti obsequibile membrum, ut spero. Verum enim-
vero^b retrudis, te quoque defensionem, eo nomine, suscepisse. Ideoque
Cypriani Hiero'nymi' Aug'ustini' Ambro'sii' et Gregorii documenta, ceu in-
gentem latratum detonuisse. At ego subtilitates et cuniculorum tuo-
rum arcana fraudesque^c accurate perspicio. Equidem in Wittenbergios
levia tua tela eminus iacularis, et itidem Christi doctrinam vulneras,
ac sub nostro titulo sanctam scripturam detorques, cruentas, sub-
vertis, siquidem multis modis conaris, ad tua sophismata genti-
liumque dicta, coelestem philosophiam pertrahere⁵, ut simplices, qui^d
literaria negocia expendere nequeunt, tuo veneno inficias, iis enim
ecclesiasticos citas, qui muccosiori nare⁶ diiudicare non valent,
quae sint autoritatibus firmanda, et quae non, quique putant, sat esse
testimonia utcumque assumere, sed quam urgentia, et quam congrua disse-
candis nodis sint coaptanda, non pensiculant, quo vicio persaepe
capiuntur multi.⁷ Proinde o lector⁸ quaeso, ut memor tribunalis
domini et iudicii eius, nec mihi, nec adversario faveas, neve congredi-
entium personas, sed causam, sed et testimonia quibus nos lori-
camus, consyderes. Quinimmo te lector admonitum volo, ut quem-
admodum cum timore et iudicio dei me scias loqui, ita et te audire
debere⁹, non est simplex. D'omini' Ecci coaptatio Ecclesiasticorum, nec est
sine felle, sed strophas^e, insidiasque recondit. Documenta Cypria'ni'
Aug'ustini' et aliorum¹⁰ applicat ηπεϱοπευτησ¹¹ ο ανϑϱωπαϱεσκοσ^f12,
sed utrum bona veraque? vera bonaque, an plerumque apposite?^g raro^h,
profertne semper vera? non compluries, bona sane, sed nihil ad cau-
sam pertinentia, uno collyrio omnibus omnium doloribus oculorum
medetur¹³, industria sua prorsus est suspecta, nempe sententias,
quas ipse munit, neuter tractat ambigenter, quandoquidem ego perinde
atque ille, eis comiter enitamur. Sed per illam viam, nescientium oculos eo
ducit, ut suspicentur nos discrepare in re notissima, sicubi vero
negocii cardo versatur, illic quam est imbellis quam mollis et penetraA2^r
bilis.¹⁴ Nihil magis pugil gloriosus ambit, quam gloriolam apud erudi-
tulos et illiteratos aucupari, quando laudis tam est avidus, ut nil
erubeat eam vi et naeviis rapere. Apud Viennensesⁱ stento-
reus vociferator misere succubuit miser¹⁵, cor eius redargutionum
acuminibus confossum languit, sola tamen lingua^j, quae vulnera dissimu-
larat, victoribus obsibilavit. Quam primum autem e luto dimicati-
onis erepsit, ficto encomio, haud unquam nactae victoriae, sibi so-
lacia fecit, ac excogitatam laudem, illis qui ^kεκ διαμετϱον^k16 conflicta-
tioni aberant, invulgavit.¹⁷ Testes nobis sunt unus et alter, qui
Viennael methaphisycales tricas crepantem audierunt.¹⁸ Porro
mutat vulpes pellem, non animum¹⁹, adhuc mala scabiae argutator
prurit²⁰, quaerit cui se affricet, cui noceat, cui morbum imperciat, at mihi
videtur morbus siste, spinis iuniperi scabendus²¹, non virum integri-
tate. Nusquam in meis libellis, contra versipellem ed〈i〉tis quispiam
inveniet Ro'mani' studii, aut eruditi cuiusvis iudicium me effugisse²², ille
tamen Eccus, fraude adnititur me sicuti ecclesiastici iudicii detrecta-
torem et rebellem diffamare²³. Subieci me singulis singulorum iu-
diciis, qui ecclesiasticos doctores penicius et exactius scrutan-
tur, quod testatur liminaris pagella defensionis nostrae²⁴, attamen non
suffunditur rubore maliciosus nugator, dum asserit, me multorum
iudicia suffugisse, Profecto non inficior disputaciunculas illas in-
frugiferas et vento spumantes, et super haec a D'omino' Paulo vetitas²⁵,
mihi recte et naturaliter displicere, quod veritas in illiusmodi lucta,
non disquiritur, sed quisque ad classicum et trophoeum sudat, quo etiam
pictis telis vincat per fas et nefas. Existimavi olim inimiculi mei
similis dedecorosum, si veritate victrice superatus silerem. At
hodie turpe ac perniciosum censeo non confestim adsentire ve-
ritati. Calphurnia²⁶ mulier improbissima, inverecunde postu-
lans, et^m magistratum inquietans, causam edicto dedit, ne sine de-
lectu passim apud pretorem postuletur, sed habeatur tuendae digni-
tatis et decoris ratio²⁷, at at inverecundus inquietator meus, suique
similes clamatores, muliebribus voculis fungunturⁿ, et neminem
non turbant, tantum absunt ab officio Theologorum ut decentiae re-
spectum habeant, Verbosis arguciis cedo^o, sed contemptim restitansque
Disceptaciunculas vero ad scripturam commodas, quibus faecunda
veritas discutitur²⁸, ac denique introclusus sensus elicitur, ita amplector,
si literis mandantur, quippe quod negocio chartis illito, turpiter variant
dissidentes²⁹, Effrenibus enim menciendi facilitas, aptis lupatis³⁰ co-
hibetur. Miror D'ominum' Ioannem tot L'eges' totque canones pro suo iure-
iurando, quo suatim minuciae extolluntur, defectis optimis, decerpA2^v
sisse, et collectori nuspiam obversatum. Divos patres constituisse,
ardua negocia in scriptis coram iudicibus tractanda, ne hominum ma-
liciis pateat via.³¹ Causas prophanas et leviculas corporearum
rerum, actionum libellis edunt, exceptionibus^p et replicationibus^q dis-
ceptant, duplicationibus, item triplicationibus³², quin et ulterioribus
exceptionum suffragiis, negocio exigente, discutiunt et explicant,
ut post nudata causarum intima, et aperta negociorum secreta, tandem
iudicum rumpat sententia lites. Tu vero D'ominus' Ioannes in re spiritali
sancta et plane magnifica, e qua salus^r animae pendet, utpote in
negocio ad dei maiestatem spectante, velles habere pronunciatores
auritos, non etiam oculatos³³, vel oculatos et praecipitatores, aut saltem
non impigros cognitores³⁴, qui principiis non perspectis, dubiis
fide nondum facta, ac obscuris, necdum luce perfusis, secundum te et
primum causae corticem, contra divinam sapientiam, meo sub nomine,
sententiam oscitanter ferrent, necessarias nostras controversias diffi-
nituri. Liquido scio nostra methaphysicis Theologastris haud
placitura, ut cum sint Christiani, gentilium auribus tamen audiunt, et
mixta saliva, quod obfluit, imbibunt³⁵, quos discupio suspendere
iudicium, et expectare ad finem quaestionum nostrarum, ne puri illi et
candidi Theologi quaerantur ϱαϑυμιαν^s36, aut insciciam vel praecipi-
cium potius, quam iudicium fuisse.³⁷ Egregios D'ominos' doctores
Academiae Lipsensis^t, maiores meos, pro mea virili culturus, au-
ditores nostrae congressionis desydero, sed ita, ut res iniudicata
tantisper maneat, donec interius et propius rem contemplantes, latentem
scripturarum spiritum educamus³⁸. Etenim opus nobis erit examen
luctatus nostri Paulo alcius exordiri^u, quando te haeretica asservisse
conspicor, nempe illa quae manifestarie sanctae scripturae adver-
santur.³⁹ Caeterum quorsum attinebat, me quasi fugacem militem
toti mundo traducere ac defoedare〈?〉⁴⁰, velim nugarum tuarum
vestem spectare, erubescendus pudor, tam inciviliter adeoque
sensili mendacio, nugari. Esto preterea in animo mihi inse-
disse, abducendi me a pugillatu sophistico, manendique intra
moenia.⁴¹ Num ob id timidus miles et in pavorem degenerans ar-
guendus? num intra muros sese continens et hostiles interstrepitus
despectim excipiens, atque ipsa observatione demum profligans,
miles est infractus et meticulosus? Fortis non tumultuatur, non est
contemptor honesti, non est sediciosus, aut suarum rerum praedicator⁴²,
sed mala belli vel pervincit vel perfert, contra vero consternatissi-
mi est animi vinci a minis, et strepituum umbris terreri, sed et
quid ignavius, quid fractius, quam ubi quis causam tutatur, quam iustissiA3^r
mam, ventosi clamatoris verbula perhorrescere〈?〉, militare verbum
est, duplicatis viribus pugnare, qui iusta causa, hostes adoriuntur.
Subinde nec dedicionem facio, nec in arcu meo sperabo⁴³, sed in
domini brachio⁴⁴, qui solus praesentem animum largitur, tam vehementer
et acriter evocatus. Goliam appetiturus, veniam (ut omnibus omnia
fiam) nimirum valido morsu depravatori scripturarum adhaesu-
rus.⁴⁵ Tu pensita quantum apparatus intersit apud invitatum hospitem
et obla〈t〉um⁴⁶. Novissime scribit aculeatus crabro se pro tuitione
Se'dis' Ap'ostolicae' certaturum.⁴⁷ Ex quo percunctare, mi lector, quae mihi adver-
sus Se'dem' Ap'osto'lis causave unquam fuit? aut esse potuit? Nisi preces Ec-
clesiae reverenter tractare, sit Ecclesiam offendere? aut nisi ea quibus
ecclesia deo litatura utitur, attollere, sit ecclesiam ledere? vel nisi
postremo scripturarum puritatem, et ecclesiasticorum doctorum can-
dorem disquirere aemulari et emeriri, sit ecclesiae iniuriari?⁴⁸ Is est
Eccus, qui ecclesiam infantem, et se fecit Tutorem, qui defensionem praetendit,
non autem mandatum exhibet. O infoelicem ecclesiae statum cui sibi^v ipsi
nec constans tutor contigit?^w O perplexum agni lapsum, cui lupus
succurrit?^x is argutus ille defensor est, qui sub agnino vellere
oves fallit, et quae sua sunt quaerit. O insignem impudenciam
hominis semetipsum tranquillae ecclesiae tuitioni ingerentis?^y quis
hactenus ecclesiam defendit, et quis te vita defuncto tuebitur?
quod^z vix audent Imperatores mundi, audacter subit audaculus
imperator Theologorum. Si mihi D'ominus' Ioannes persuadere vales,
conviciorum ignitabulo et errorum fomento expungi posse erratus,
credam^aa te abrasurum errores. Ego quidem Ro'manum' Pon'tificem' cui peculiariter
sum obstrictus. Sanctamque Ecclesiam et verbo et re venerabor,
amoliturus ex Eccanis blateramentis quicquid valuero, quanquam
tergiversator lineas nostras excurrit, ac contra me posuit, quae^ab me
nescit dubitare. Ego autem ex defensione mea adversum D'ominum' Ioan'nem'⁴⁹
quas volvi selegi subtextas conclusiones, quas uterque diverse capit.
Iudices nec amicos, qui prava recta dicunt, Nec inimicos, qui
in scirpo^ac nodum quaerunt⁵⁰, desydero. Tu autem interim ecclesiasticos
evolve, et vale feliciter. Datum Wittenburgae tercia paschatos⁵¹.

A3^vSubscriptas Conclusiones/ ^ad adversus dominum Ioannem Eccumae defendet
Lipsiae die xxvii Iunii. M.D.XIX.^af

Ⅰ^ag

Cum D'ominus' Ioan'nes' inficiatur^ah omnem omnium fidelium vitam esse
poenitentiam, aut poenitudinis indigam.⁵² Iudaeus est, sub
Christiana pelle, occlamans, si iustus dei filius est?^ai descen-
dat de Cruce⁵³, nescitque hanc vitam, diem crucis perferendae.⁵⁴

Ⅱ

Paralogisat itidem sic. Vita fidelium non exprimit poeni-
tentiam^aj sacramentum, ergo non poenitentiam.⁵⁵

Ⅲ

Ut domini Ioannis eliciatur scientia^ak, sustinebitur et haec,
Omnis fidelium vita habet poenitentiam sacramentalem, quam
coniecturalibus circumstanciis ex Cypriano et Bernhardo
sum assecutus.⁵⁶

Ⅳ

Dominus Ioannes mirum ducit quod, de poenitentia praecepta, me
transtulerim, ad poenitentiam, quae flagella et poenas pa-
titur⁵⁷, sed non miratur poenitentem prophetam, in flagella et
dolores paratum.⁵⁸ Nec sese: ignorantem sese.⁵⁹

Ⅴ

Dominus Ioan'nes' Omnes iustos poenitere audacter negans, negat
quod confitetur ecclesia: est quoque anathemate percussus,
asseverans iustos viae: non esse peccatores proprie.⁶⁰ Excom-
municatus autem quomodo ecclesiam defendet?^al61

Ⅵ

Minuta peccata sunt vera, poenitenda, et dolenda peccata.⁶²

Ⅶ

Omne peccatum minutum, quod homo non iudicat^am, est^an
damnabile, ideoque non sufficit dissensus, sed accedere
iudicium oportet, quamvis sint delicta⁶³, propter quae scribitur.
Delicta quis intelligit.⁶⁴ Item. Delicta mea ostende mihi.⁶⁵

Ⅷ

Peccata cottidiana^ao, quorum nec oritur in terra veritas^ap, nec
compensatione debitorum fit^aq remissio, mortalia sunt⁶⁶,
Ad stupeum pensum sophistarum haud stupescam.

Ⅸ

Dominus Ioannes, scholastica dogmata quadringentis an-
nis disputata, contra antiquiorem veritatem^ar producens, novum
ius consuetudinis et praescriptionis adinvenit haud priori
saeculo cognitum, videlicet quod et errores et peccata possunt
praescribi.⁶⁷ Cavete vobis ideo patres antiquiss'imi' et tu Au-
gustine, quod donatistas falsis rationibus, non vicistis
sed^as illaqueastis, hic est novus ille tutor, qui nova tutela
defendit ecclesiam in qua licet sint doctiss'imi' ipse tamen defen-
sor doctior.A4^r

Ⅹ

Deinde Prophetae Apostoli et tu Christe Salvator cavete, quod
improprietate sermonis vestri, eo subvecti sumus^at, quod in
quolibet opere bono nos peccare putamus.

Ⅺ

Liberum arbitrium ante gratiam per spiri'tum' S'anctum' infusam, nihil
valet nisi ad peccandum⁶⁸. hoc autem terrenum non credit impostor
meus, quomodo crederet si dicerem coelestia.^au69

Ⅻ

Imo voluntas nostra quae non regitur a divina voluntate,
tanto citius a〈p〉propinquat^av iniquitati, quanto acrius inten-
dit actioni.⁷⁰

ⅫⅠ

Dominus Ioan'nes' cum sua maxima, suorum disputatorum, potest facere,
quod in se est,^aw id est obicem et impedimentum ad gratiam
tollere,^ax hoc est lapideum cor emollire contra Ezechielem⁷¹
et iam predictam conclusionem Ambro'sii'⁷²〈.〉

ⅪⅤ

Dominus Io'annes' non videns, quomodo bonum opus sit totum
a deo, et dei opus,^ay73 adhuc scripturam per velamen Moysi
legit et accipit.⁷⁴

ⅩⅤ

Postremo^az nemo non intelligit eruditionem D'omini'
Ioan'nis' in Theologia,^ba qui fecit ^bbnescio quot^bb centones in
Crysopasso suo de praedestinatione^bc75 et inficiatur aucto-
ritates de praedestinatione, pertinere posse ad opera coronanda.⁷⁶

ⅩⅤⅠ

D'ominus' Ioan'nes' Bern'hardum' dicentem. Tolle lib'erum' arbitrium et non est
quod salvetur⁷⁷, contra me citans, probaturus liberum arb'itrium' esse
potentiss'imum'〈,〉 legit, quod, pro quo, et satis demonstrat, quanto iu-
dicio Ecclesiasticos pervidet, facit autem se omnibus studiosis
suspectum depravatorem.⁷⁸

ⅩⅤⅡ

D'ominus' Io'annes' dicens salutem ita in canonibus consistere. si quispiam
ex liberi arb'itri'^bd facultate fecerit quae iubent, Iudaisat, et
sectando legem iusticiae, suam iusticiam constituit.⁷⁹

Originem tam iustae pugnae, in Defensione nostra, adversus D'ominum'
Ioannem, edita spectare licet.