119
D'ominus'
Andr'eas' Carolstads
Sermon am
Lichtmeß-Tag1.
A'nno' 1518 zu Wittenberg gehalten/
ex M'anu' S'crip'to.
»›Iustus‹
›Simeon‹«2 amplexus est
Chri-
stum et confessus est, ipsum esse
»lumen«
»gentium, et gloriam plebis«
suae3; quae sola est sententiaa, in qua
quis gloriari potest, iuxta Hieremiam:
»›Non glorietur sapiens in sapientia
sua‹, nec ›fortis in fortitudine sua‹, nec
›dives in divitiis suis; Sed in hoc glo-
rietur‹, si gloriari
vult, ›scire et‹
intellige-
re
›me‹, quod ›ego sum Dominus, qui
facio‹ mirabiliab, ›iudicium et iustititiam
in terra‹4«:
Quam sententiam Aposto-
lus repetit dicens: »ex ipso«
»vos«
»autem«
120
»estis in Christo Iesu, qui factus est no-
bis sapientia a Deo, et
Iustitia«, et »
Re-
demptio, ut quemadmodum scri-
ptum est, qui gloriatur, in Domino
glorietur«5. Quae potest esse maior
»Sapientia«6, quae maior Pax et tranquil-
litas, quam hoc scire, quod nemo
»ex
operibus« salvatur, »ut ne quis glorietur«?7
Praeterea »ipse« Christus »pax nostra«8, qui
»evangelizavit pacem vobis, qui lon-
ge fuistis, et pacem« eis,
»qui prope« sunt,
»quoniam per ipsum habemus acces-
sum«
»in uno spiritu ad Patrem«.9
Con-
fessus est, Christum esse »lumen«
»
gen-
tium«, qui revelaret gentibus10 veritatem.
»Omnis homo mendax«11 est, »Deus«
»
au-
tem«
»verax«12: Sine illo lumine, quod
est Christus13, quemcunque ignorant,
blasphemant, qualiacunque autem
norunt naturaliter, in his tanquam
muta animalia corrumpuntur. O-
mnes enim eramus »tenebrae«, facti
au121
tem sumus »lux in
Domino«14, proban-
tes, quae sit voluntas Domini15: Ipse so-
lus est, qui docet »omnem veritatem«16,
sine ipso enim in veritate nullam uni-
tatem salubriter cognoscimus.
Meta17 itaque est, quod Christus »est«
»pax nostra«18, »per« quem »habemus acces-
sum«
»ad Patrem«
»in« eius »Spiritu«19. »
Sime-
on«
»venit« ad »templum« et amplecteba-
tur ipsam pacem suis ulnis20, confite-
batur quoque, omnem gloriam
ele-
ctae plebis in Christo et per Christum
esse, cum se petit dimitti »in pace«21. Sed
advertendus est Christi sermo; qui di-
cit: »Pacem relinquo vobis, pacem
meam do vobis«22, relinquit
pacem in-
ter adversantes, inter inimicitias, et
talem, in qua debemus dicere: »
Dimit-
te nobis debita nostra«23: In qua
con-
delectamur
»legi Dei« iuxta »
interio-
rem hominem«24; Sed
illa pax non est
plena, quia »video«
»aliam legem in 122
membris meis repugnantem legi
mentis meae«25.
Habemus carnem re-
pugnantem Spiritui26: Itaque in pace
nostra intra nos est assidua pugna; u-
nusquisque tentatur a concupiscen-
tia sua abstractus et illectus: Dein-
de
»concupiscentia cum« concipit, »parit
peccatum«, et »peccatum«
»cum«
perfe-
ctum
»fuerit«, parit »mortem«27. Repu-
gnat diabolus, qui
»tanquam rugiens
leo circuit, quaerens, quem devoret«28.
Pax nostra in nocte est, in qua »catuli
leonum rugientes« quaerunt »escam si-
bi«29. Tentat etiam mundus honori-
bus, qui vult, nos magnos
reputari in
cordibus hominum. Haec nostra
pax est: »Fried in Unfried«/ »Lieb in
Leid«30/ Süßigkeit in
Bitterkeit31/ Frö-
ligkeit in
Trübseligkeit/ Einigkeit
in Zanck/ Vertrag in Fährligkeit
oder Anfechtungen/ Befriedung in
Wiederstrebung/ Gedult in An123
fechtung/ das Licht in Finsternüß/
Gutheit in Boßheit/ Vollkom-
menheit in Gebrechligkeit. Quare
idem Lucas, qui iustitiam Simeonis32
testatur, postea scribit verbum Chri-
sti: Si »feceritis omnia, quae
praecepta
sunt vobis, dicite«, quod »servi inutiles
sumus«33. Ergo pacifici in vulgo
un-
nütze/ unwürdige Friedhaber/ ge-
brechliche Friedhalter/ quia si
fece-
rimus pacem iuxta Domini praece-
ptum, »inutiles
sumus«. Gutheit in
Boßheit; »Cum sitis« ipsi »mali« et »nostis
bona« data »dare filiis vestris«; »quando
magis pater vester« coelestis34, qui dice-
ret patrem eorum, nisi essent boni et iu-
sti. Gerechtigkeit
in Ungerechtigkeit.
»Cum ›sedet‹
›Rex‹
›in solio‹ suo, quis gloria-
bitur35«? »Septies in die cadit iustus«36;
»Cum
ceciderit, non« collidetur, »quia Domi-
nus« supponit
»manum«37. »Non
est«
»iustus
in terra, qui« benefaciat, »et non peccet«38. 124
»Non est«
»homo«39,
qui non peccabit.
Nonne dicit Hieremias: »Scio« quod
»non est« in homine »via eius«; »Corripe
me, Domine, verumtamenc in iudicio
et non«
»furore«40. In quantum igitur ea
habemus, quae Deus per Christum
nobis operatur, beati et iusti voca-
mur. Christus enim dixit Petro: »
Bea-
tus es, Simon Bariona, quia caro et
sanguis non revelavit tibi«41; Cum au-
tem
Petrus non saperet ea, quae Dei
sunt, sed quae hominum, dixit ei Chri-
stus: »Vade post me, Satana,
scanda-
lum«
»mihi«42.
Conclusiones.
Ex praemissis collige, quod iustus
Simeon in lumine gentium et gloriae
electae plebis petiit se dimitti in pace,
qui iam erat in pace, cui iam Christus
pacem dederat43; Sed eam pacem, quae
anxietatibus, tribulationibus et per-
secutionibus tentatur, insultatur,
mo125
lestatur, et unicum hoc, per quod
quilibet iustus pacificus necessario
petit se dimitti ad plenam et perfe-
ctam, ubi in pace disturbari non pos-
set, nec alia sapere, quam quae Dei
sunt, ubi »Deus est omnia in omnibus«44:
Quod nobis concedere dignetur
Christus, qui est unicum lumen illu-
minans45, a quo
omnia lumina
illumi-
nata.