119
D'ominus'
Andr'eas' Carolstads Sermon am
Lichtmeß-Tag1.
A'nno' 1518 zu Wittenberg gehalten/
ex M'anu' S'crip'to.
»›Iustus‹›Simeon‹«2 amplexus est Chri-
stum et confessus est, ipsum esse
»lumen«»gentium, et gloriam plebis«
suae3; quae sola est
sententiaa, in qua
quis gloriari potest, iuxta Hieremiam:
»›Non glorietur sapiens in sapientia
sua‹, nec ›fortis in fortitudine sua‹, nec
›dives in divitiis suis; Sed in hoc glo-
rietur‹, si gloriari vult, ›scire et‹ intellige-
re ›me‹, quod ›ego sum Dominus, qui
facio‹ mirabiliab, ›iudicium et iustititiam
in
terra‹4«: Quam sententiam Aposto-
lus repetit dicens:
»ex ipso«»vos«»autem«120
»estis in Christo Iesu, qui factus est no-
bis
sapientia a Deo, et Iustitia«, et » Re-
demptio,
ut quemadmodum scri-
ptum est, qui gloriatur, in Domino
glorietur«5.
Quae potest esse maior
»Sapientia«6, quae maior Pax et tranquil-
litas, quam hoc scire, quod nemo »ex
operibus« salvatur,
»ut ne quis glorietur«?7
Praeterea »ipse« Christus »pax nostra«8, qui
»evangelizavit
pacem vobis, qui lon-
ge fuistis, et pacem« eis,
»qui prope« sunt,
»quoniam per ipsum habemus
acces-
sum«»in uno spiritu ad Patrem«.9 Con-
fessus est, Christum esse
»lumen«» gen-
tium«, qui revelaret gentibus10 veritatem.
»Omnis homo mendax«11 est, »Deus«» au-
tem«»verax«12:
Sine illo lumine, quod
est Christus13, quemcunque ignorant,
blasphemant, qualiacunque
autem
norunt naturaliter, in his tanquam
muta animalia corrumpuntur.
O-
mnes enim eramus »tenebrae«, facti au-
121tem sumus
»lux in Domino«14, proban-
tes, quae sit voluntas Domini15: Ipse so-
lus
est, qui docet »omnem veritatem«16,
sine ipso enim in veritate nullam
uni-
tatem salubriter cognoscimus.
Meta17 itaque est, quod Christus
»est«
»pax nostra«18, »per« quem »habemus acces-
sum«»ad Patrem«»in« eius »Spiritu«19. » Sime-
on«»venit« ad »templum« et amplecteba-
tur
ipsam pacem suis ulnis20,
confite-
batur quoque, omnem gloriam ele-
ctae
plebis in Christo et per Christum
esse, cum se petit dimitti »in
pace«21. Sed
advertendus est Christi sermo; qui di-
cit: »Pacem
relinquo vobis, pacem
meam do vobis«22, relinquit pacem in-
ter
adversantes, inter inimicitias, et
talem, in qua debemus dicere: »
Dimit-
te nobis debita nostra«23: In qua con-
delectamur »legi Dei« iuxta » interio-
rem
hominem«24; Sed
illa pax non est
plena, quia »video«»aliam legem in 122
membris meis repugnantem legi
mentis meae«25. Habemus carnem re-
pugnantem Spiritui26: Itaque in pace
nostra intra nos est assidua pugna;
u-
nusquisque tentatur a concupiscen-
tia sua
abstractus et illectus: Dein-
de »concupiscentia cum«
concipit, »parit
peccatum«, et »peccatum«»cum« perfe-
ctum »fuerit«, parit
»mortem«27. Repu-
gnat diabolus, qui »tanquam rugiens
leo
circuit, quaerens, quem devoret«28.
Pax nostra in nocte est, in qua »catuli
leonum rugientes« quaerunt »escam si-
bi«29. Tentat
etiam mundus honori-
bus, qui vult, nos magnos reputari in
cordibus hominum. Haec nostra
pax est: »Fried in Unfried«/ »Lieb in
Leid«30/ Süßigkeit in Bitterkeit31/ Frö-
ligkeit in Trübseligkeit/
Einigkeit
in Zanck/ Vertrag in Fährligkeit
oder Anfechtungen/
Befriedung in
Wiederstrebung/ Gedult in An-
123fechtung/ das Licht in Finsternüß/
Gutheit in Boßheit/ Vollkom-
menheit in
Gebrechligkeit. Quare
idem Lucas, qui iustitiam Simeonis32
testatur, postea scribit verbum Chri-
sti: Si
»feceritis omnia, quae praecepta
sunt vobis, dicite«, quod
»servi inutiles
sumus«33. Ergo pacifici in vulgo
un-
nütze/ unwürdige Friedhaber/ ge-
brechliche Friedhalter/ quia si fece-
rimus pacem
iuxta Domini praece-
ptum, »inutiles sumus«. Gutheit in
Boßheit; »Cum
sitis« ipsi »mali« et »nostis
bona«
data »dare filiis vestris«; »quando
magis pater
vester« coelestis34, qui dice-
ret patrem eorum, nisi essent boni et
iu-
sti. Gerechtigkeit in
Ungerechtigkeit.
»Cum ›sedet‹›Rex‹›in solio‹ suo, quis gloria-
bitur35«? »Septies
in die cadit iustus«36; »Cum
ceciderit, non« collidetur, »quia
Domi-
nus« supponit »manum«37. »Non est«»iustus
in terra, qui« benefaciat, »et non
peccet«38. 124
»Non est«»homo«39, qui
non peccabit.
Nonne dicit Hieremias:
»Scio« quod
»non est« in homine »via
eius«; »Corripe
me, Domine, verumtamenc
in iudicio
et non«»furore«40.
In quantum igitur ea
habemus, quae Deus per Christum
nobis operatur,
beati et iusti voca-
mur. Christus enim dixit Petro: » Bea-
tus es, Simon Bariona, quia caro et
sanguis non revelavit tibi«41; Cum au-
tem Petrus non saperet ea, quae Dei
sunt, sed
quae hominum, dixit ei Chri-
stus: »Vade post me, Satana,
scanda-
lum«»mihi«42.
Conclusiones.
Ex praemissis collige, quod iustus
Simeon in lumine gentium et gloriae
electae plebis petiit se
dimitti in pace,
qui iam erat in pace, cui iam Christus
pacem
dederat43; Sed eam
pacem, quae
anxietatibus, tribulationibus et per-
secutionibus tentatur, insultatur, mo-
125lestatur, et unicum hoc, per quod
quilibet iustus pacificus necessario
petit se dimitti ad plenam et
perfe-
ctam, ubi in pace disturbari non pos-
set, nec alia sapere, quam quae Dei
sunt, ubi »Deus est omnia in
omnibus«44:
Quod nobis concedere dignetur
Christus, qui est unicum lumen illu-
minans45,
a quo omnia lumina illumi-
nata.