S'alutem' D'icit'. Tantus mihi est erga te, Egregie et Co-
lendissime Patrone, amoris vigor, ut nihil ma-
gis
facere velim, quam ista praecepta1 exequi.
At cum munia quae delegaris ita incipiunt cali-
gare, et res ipsae tantas tenebras obfundunt, quod
haud
cognosco, quid agere debeam, quippe
quum nesciam, quid factum sit optimum,
quid 53
commodum et utile, non abs re secunda iussa
mecum constitui
expectanda. Nec mihi incon-
stantiam recte obtrudes, quandoquidem
res
ipsae […]a esse
dissimiles ceperint, et a prima
specie discreparint. Probari Caesaris2 modestissi-
mi
adolescentis orationem et eruditionem, nec
retro labor, livoris occursu,
Aquilonis obflatu3,
sed
constanter Caesaris ingenium,
eruditionem,
conversationem, modesticiam, ad literas ardo-
rem placuisse mihi admodum, aio. Imo illum
meo iudicio et bene quidem, ni
fallar, talem
non una ex causa reor, qui Academiae nostrae
splendorem
et nonnihil augmenti adiicere va-
leat, qui praeconia nostro Bössenstein4 demeruit.
At hic qui
hodie absentem, quem publice et pri-
vatim extulit, quantum ad
Hebraicam professio-
nem spectat, maledictis lacerat, et
detractioni-
bus obfuscat. Rem ab initio paucis tamen
agam; Mercatus sum non levi aere interpretatio-
nem quorundam
Psalmorum a D'omino' nostro Bös-
senstein, qui dum
Psalmos interpretari deberet5,
semper intermiscuit voluntatem suam abeundi
in patriam fortasse,
tum ob inopiam aquarum
tum ob aegritudines suas, et id unice eructavit:
O si haberem favorem divertendi, etc. ab
Illustrissimo Principe nostro6, ego qui saepius 54
queruloso suo amore offensus fui, dicebam, exi-
mium
Dominum Doctorem Christiannum7, me
certiorem fecisse, adesse quendam alium profes-
sorem
Hebraicae Scripturae, qui denique et Latinae
et Graecae peritus esset,
adieci quod sciverim,
ipsum suae publicae lectioni interfuisse. Hoc
enim feci ut simul iudicarem facilius Principem
nostrum Illustrissimum
veniam daturum, et cla-
morem continuum imminuerem. Ita accidit.
Nam hoc audito remittitur clamor, enumeran-
tur plurimi
Hebraice docti, disquiritur quisnam
adsit, internumeratur Bartho'lomaeus' Caesar8, qui unice
unus inter
omnes commendatur, tum a multi-
tudine annorum, quibus Hebraicis
invigilavit
literis, tum ab egregiis Praeceptoribus, dicebat
etenim
illum rabonib9 et D'ominem'Joan-
nem Reuchlin
educasse10, sed nulla
coniectura
illius praesentiam assequitur, ob id quod nulla
necessitate
ad professionem adigitur, quippe qui
rebus satis abundat paternis. Summatim
uni-
versa illius Caesaris comprobantur. At nimium
aliorsum vento raptus, in Caesarem multiplici-
ter invehitur noster Bössenstein, dat fortasse
illi
aurum […] existimo enim annulum aureum […]c55
illi praesagire, proponit enim impetrata trans-
migrandi ab
Illustrissimo Principe copia post
festum Michaelis11, sedata peste redire12. Neminem
sibi ipsi conferendum in
Germania, clamosa sen-
tentia pronunciat, at ego malim mediocriter
doctum, sed fideliter docentem, quam doctissi-
mum et
infideliss'imum' accurate celantem quod scit,
et raro verbulum
efflantem, nisi argentatus oc-
currat auditor. Tantum mihi
insidet, quod non
contra delectum praeeligerem Bartholo'maeum'. Praeter-
ea D'ominus'Bessenstein dicit, Philippum13 nostrum Prae-
ceptorem meum dilectissimum Caesare multo
doctiorem. Si is Hebraice profiteri vellet, non
reniterer.14 Ut
autem satisfaciam mihi, scio, nisi
me rursus Bössensteinus abduxerit a vero, Li-
psenses Caesarem ambire, quem quoque prius-
quam huc concederet
audio Lipsenses conve-
nisse. Sed Caesar desiderat hic et discipulum et
praeceptorem agere, pollicetur lectionem gram-
maticae
D'omini'Joannis Reuchlin15 et Psalmos inter-
mixturum,
curaturumque exempla. Haec sunt quae
negocium maledico situ obducunt et mei
iudi-
cii acumen hebetant, quo fit, quod alteras tuas
literas praestolari, antea quam Caesari suas mit-
tam,
proposui.16 Consule tu
ut nosti rebus no-
stris, non ego me tricis et involucris
implicabo. 56
Caesar adolescens
mira modestia iucundus est.
Caeterum currum, qui officinam17 ob impedi-
menta celeberrimi nostri pictoris18
nondum est ingressus quam cito excusus redie-
rit, mittam, et
libellum de impii iustificatione,
quem nondum ex Lipsia recepi19, itidem missurus
sum. Me tibi et Patronis
meis20, quos feliciter
agere desydero, commendo. Parce festinationi,
quoniam sub lectionum
pondere otium hoc
vix potui dare. Vale in Christo bene. Dat'um'Wit-
tenburgae, die
Felicis21, MDXIX.
Venit iam bidellus literas has nuntio daturus
et dicit, Auditores Caesaris esse avidissimos ac
quosdam Lipzenses adesse, qui noverunt eru-
ditionem Caesaris et fidelem
interpretationem
attollunt, nihil esse reliquum, nisi receperimus
nos,
Lipzenses ilico sumpturos. Nisi timerem
D'ominum'Philippum consulerem, quod
advocaretur e
vestigio, et dimitteretur Bössenstein auditoribus
parum
gratus, qui semper sollicitat ut abeat, re-
scribe22.