Nr. 143
Andreas Karlstadt an Georg Spalatin
Wittenberg, 1519, 22. Dezember

Text
Bearbeitet von Ulrich Bubenheimer und Alejandro Zorzin
Buchsymbol64
Reverendo D'omino'Georgio Spalatino, Canonico
Aldenburgensi, Patrono amantissimo.


S'alutem'. Omnino destinavi, doctissime Patrone, te
coram compellare, super ea praecipue re, quod
animum istum addictione alicuius libelli com-
mulcere proposui. Proinde scribam meum iussi
festinantius transcribere. Verum ut audio,
aliorsum te ducent negotia.1 Quo fit, ut mecum
observare tabellas eiusmodi maluerim, quam
emittere. Negotium Eckio2 dabo de necessita-
te sciundarum Dei scripturarum3, et id spissius,
quam in aliis antehac. Primam quippe scriptu-
rarum curam habui, deinde morsus ita cecidisse
curavi, ut ex sacris literis, non animi dolentia et
calore profectos censebis: tametsi hoc non usque
adeo compte, quam fortiter. Nempe non te
fugit, quae me torquet infantia, et quod maiore
multo labore dediscuntur deteriora, quam im-
bibuntur, quando suapte natura ad peiora pro-
Buchsymbol65pensi sumus. Ornatus et natura, et studio vehe
menti comparatur. Haec hactenus dixerim, quod
desiderium habeam te honestis et cultis adeun-
di literulis, at facultatem experiundi desperasse:
et quod ob donatam tibi coelitus pietatem, vo-
luntatem perpenses meam. Est mihi animo,
libellum de Spiritu et litera Illustrissimo Princi-
pi Electori4 et Moecenati nostro omnium pien-
tiss'imo' addicere5, sed consilium consultabimus. Ve-
ritus sum quiddam suspiciosum, alioqui ad Re-
verendiss'imum' Episcopum Lubiccensem6 de Scriptu-
ris Canonicis dedissem, super quo consilio te-
cum vel absens commentabor. Causa Hertz-
bergii7 protelatur, et hoc nulli magis, quam ei sit
detrimento. Oves habet verbo Dei pascendas, at
si ita vertit infortunitas, quod ille, consensu fer-
me omnium in seniorem collato, nihil magis,
quam sui contemptum spectare debebit, melius
esset ut affligentem spem eo usque protelatam de-
pelleret, si patiuntur hoc tua pondera negotiorum,
fac me clam certiorem. Postremo mihi pollice-
tur Herczbergius, si Dominis iustum fuerit visum,
quod integram pensionem ante ingressum paro-
chiae praestare vult, ut suspicionem paupertatis
amoliatur. Vale in Christo feliciter, et multitudi-
ni ineptae parce. Dat'um' celerrime fer'ia' 5. post Tho-
mae8, Anno 1519.


Andreas Carolostadius.

1Vgl. Luther an Spalatin (25. Dezember 1519): »Expectaveramus te huc venturum […]«. (WA.B 1, 600, 11f., Nr. 234).
3Jäger, Carlstadt, 59f. interpretierte diese Aussage als Hinweis auf Karlstadts damalige Arbeit an den Verba Dei.
5Karlstadt überlegt, dieses Büchlein dem Kurfürsten zu widmen. Die hier im Dez. 1519 geplanten Widmung (bzw. anvisierte Drucklegung) ist nicht zustande gekommen.
6Bischof von Lübeck war von 1510 bis zu seinem Tod 1523 Johannes VIII. Grimholt (ca. 1450–1523).
7Nikasius Claji (aus Herzberg), vgl. den vorhergehenden Brief KGK 141.
8Donnerstag 22. Dezember; 1519 fiel Thome ap. (= 21. Dezember) auf den 4. Wochentag (Mittwoch).

Downloads: XML · PDF (Druckausgabe)
image CC BY-SA licence
»